Pierwsza w historii kobieta, która otrzymała tytuł doktora
21 sierpnia 2023, 15:45Elena Cornaro Piscopia to pierwsza kobieta w historii, która otrzymała tytuł doktora filozofii. Na jej sukces złożyły się osobiste talenty, postawa ojca, otwarte głowy wielu osób oraz miejsce urodzenia. Oto krótka biografia tej niezwykłej kobiety.
Pijak i Myśliwy – „polscy” sułtani Imperium Osmańskiego
19 lutego 2024, 10:04Państwo osmańskie powstało pod koniec XIII wieku, do Europy wkroczyło w drugiej połowie XIV wieku, a sto lat później zakończyło tysiącletnie dzieje Cesarstwa wschodniorzymskiego, znanego obecnie jako Cesarstwo Bizantyńskie. Ono zaś było kontynuatorem jeszcze starszego państwa, którego początki datujemy na rok 753 p.n.e. Imperium Osmańskie było państwem wielonarodowym, w którym rządził nie tylko żywioł turecki. Wielu sułtanów miało pochodzenie greckie, albańskie czy serbskie. Było wśród nich dwóch, których korzeni możemy szukać na terenie dawnej Rzeczypospolitej.
Superrozbłyski na Słońcu mogą powstawać nawet raz na 100 lat
18 grudnia 2024, 12:09Analiza ponad 50 000 gwiazd wykazała, że rozbłyski słoneczne mogą być setki razy potężniejsze, niż najsilniejszy rozbłysk kiedykolwiek zanotowany przez astronomów. Na łamach pisma Science badacze z Instytutu Badań Układu Słonecznego im Maxa Plancka poinformowali, że po przebadaniu 56 540 gwiazd doszli do wniosku, że każda z nich średnio co 100 lat doświadcza gigantycznego rozbłysku. Wyniki badań wskazują, że dotychczas potencjał gwiazd był niedoszacowany. Z danych zebranych przez Teleskop Keplera wynika bowiem, że gigantyczne rozbłyski mają miejsce 10-100 razy częściej niż sądzono.
Ryzykujemy wywołaniem najgwałtowniejszych zmian klimatu w dziejach Ziemi
31 sierpnia 2017, 11:08Jeśli chcemy dowiedzieć się, jak może zmieniać się klimat naszej planety, powinniśmy poszukać wskazówek w przeszłości. Pozostaje jedynie pytanie, jak daleko w przeszłość powinniśmy sięgnąć, by odnaleźć okres, w którym zachodziły podobne zmiany klimatyczne co obecnie
Chopin zmarł na gruźlicze zapalenie osierdzia
3 listopada 2017, 13:18Gruźlicze zapalenie osierdzia było najprawdopodobniej bezpośrednią przyczyną śmierci Fryderyka Chopina - wynika z badań polskich naukowców. Ich wyniki mają zostać opublikowane na łamach The American Journal of Medicine.
Znaleziono ważne miasto z czasów pierwszego imperium w historii
10 maja 2018, 14:42Asyryjskie tabliczki z pismem klinowym pochodzące z II tysiąclecia przed Chrystusem łączą miejsce ich znalezienia z ważnym miastem handlowym. Gdy odczytano treść tabliczek znalezionych w ubiegłym roku przez naukowców z Uniwersytetu w Tybindze, okazało się, że miejsce ich odkrycia – Bassetki w Autonomicznym Regionie Kurdystanu w Iraku – to najprawdopodobniej starożytne miasto Mardaman
Trzy metody wycinania serca. Tak w Mezoameryce składano ofiary z ludzi
4 maja 2020, 19:39Najsilniej z ofiarami z ludzi, a szczególnie z rytualnym wycinaniem serca, kojarzone są kultury Mezoameryki, przede wszystkim zaś Aztekowie. I właśnie temu zwyczajowi postanowili bliżej przyjrzeć się specjaliści z Uniwersytetu w Chicago, którzy chcieli zbadać, jakie techniki były stosowane przez tamtejszych kapłanów.
Odczytano elamickie pismo linearne. Sensacyjne osiągnięcie zmienia nasz pogląd na rozwój pisma
9 grudnia 2020, 10:03Francois Desset z Laboratoire Archeorient w Lyonie twierdzi, że odczytał linearne pismo elamickie, którym posługiwano się przed 4400 laty na terenie dzisiejszego Iranu. Wraz z pismem proto-elamickim, pochodzącym z około 3300 roku p.n.e., jest to najstarszy system pisma na świecie obok wczesnego pisma klinowego i hieroglifów
Atlas geograficzny „Speculum orbis terrae” sprzed ponad 400 lat dostępny on-line w Mazowieckiej Bibliotece Cyfrowej
11 stycznia 2021, 12:43Pod koniec grudnia Muzeum Narodowe w Warszawie (MNW) poinformowało o zakończeniu projektu Zachowanie unikatowego atlasu geograficznego "Speculum orbis terrae" (Zwierciadło kręgu ziemskiego). W jego trakcie przeprowadzono konserwację i digitalizację atlasu sprzed ponad 400 lat. Cyfrowa kopia jest dostępna on-line w Mazowieckiej Bibliotece Cyfrowej.
Centaur z pierścieniami
27 marca 2014, 18:43Znajdujący się w Układzie Słonecznym obiekt o nazwie Chariklo jest pierwszym poza wielkimi planetami ciałem, u którego odkryto pierścienie. Dotychczas znaliśmy pierścienie otaczające Jowisza, Saturna, Urana i Neptuna.
